ارائه دهنده: دکتر مریم اختیاری

ناقد: دکتر ساناز حائری

مدیر جلسه: دکتر سارا دانشمند

تاریخ جلسه: 19 دی 1402

در ابتدای سخن، سمینار فوق با بیان اینکه امروزه به علت عدم استفاده‌ی متوازن از حواس پنج‌گانه، قابلیت ادراک عمیق و باکیفیت از محیط کالبدی کاهش یافته تا جایی که به نظر می‌رسد انسان در یک منظر ذهنی-ادراکی فقیر زندگی می‌کند، به تعریف مفاهیمی چون حس‌آمیزی Senses cape، منظر و معماری چندحسی از نگاه نظریه‌پردازان مختلف پرداخته شد و مفاهیم مربوط به آن از جمله  Senses cape ،  Sensory Notationو  Ecological Psychology  بیان گردید.

در ادامه دسته‌بندی منظر حسی شامل منظر بصری(Visual landscape)، منظر شنوایی (Soundscape)، منظر بویایی (Smells cape)، منظر بساوایی (Tactile cape) و منظر چشایی (Tastes cape) مطرح شد. لذا به بیان پژوهشی که بر روی باغ ارم شیراز به عنوان نمونه موردی انجام شده‌بود، اشاره گردید و نتایج حاصل از این پژوهش در اختیار دانشجویان قرار گرفت.

در این راستا، در مورد روش Spss و انواع آزمون‌های مورد نظر از جمله روش تحلیل عاملی تأییدی (CFA: Confirmatory Factor Analysis)، ماتریس عاملی دوران یافته و  آزمون رگرسیون، اشاره شد و نتایج حاصل از این موارد در پژوهش باغ ارم بیان گردید. در نهایت بر اساس نتایج حاصل از پژوهش میزان اثرگذاری هر حس بر ایجاد معماری چندحسی ذکر شد و در نهایت مفهوم منظر یکپارچه حسی به تفضیل توضیح داده ‌شد. این پژوهش بیان نمود که منظر یکپارچه حسی برای تمامی افراد در همه سنین و همه جنس‌های مختلف، به صورت متوازن بوده و تفاوت معناداری میان افراد در این زمینه وجود ندارد. لذا در مواقع مختلف، برخی حس‌ها جایگزین برخی دیگر در ادراک حسی می شوند. لذا فضای معماری موفق، فضایی است که بتواند منظرچند حسی یکپارچه ایجاد نماید و به رابطه تعاملی همه‌جانبه و یکپارچه با انسانی که در آن وارد می‌شود، بیانجامد.

در ادامه با پرسش و پاسخ ناقد جلسه سرکار خانم دکتر حائری مباحثی در مورد منظر عینی-ذهنی و گستره مفاهیم منظر مطرح شد و درک ذهنی متفاوت انسان‌ها از مقوله‌های عینی توضیح داده‌شد و به روشنگری بیشتر مفاهیم ذهنیت و عینیت در درک منظر باغ‌ها اشاره شد. در ادامه، در مورد نقش امارت باغ ارم در ایجاد منظر چندحسی پرسش شد که با بحث و تبادل نظر به اهمیت نقش فضاهای انسان ساخت در باغ‌ها و میزان‌بندی حضورشان اشاره شد. در نهایت به پرسش‌های برخی از دانشجویان و تأمل و اندیشه آن‌ها در این زمینه دقت شد.